BovenIJ werkt aan gezondheid. Edwin van der Meer aan het woord

Edwin van der Meer, voorzitter Raad van Bestuur van het BovenIJ ziekenhuis en voorzitter van de Krijtmolenalliantie zet stappen in de SAZ strategie: van ziekenhuis naar gezondheidsorganisatie. Daarvoor sloot hij in juli een intentieovereenkomst met de gemeente Amsterdam, de zorg- en welzijnsorganisaties verenigd in de Krijtmolenalliantie, zorgverzekeraar Zilveren Kruis en de NZa.

Waarom is zo’n intentieovereenkomst belangrijk?

In Amsterdam Noord kampt bijna een kwart van de inwoners met een stapeling van gezondheidsproblemen. Zij worden nu door allerlei verschillende instanties bijgestaan. Dat kan efficiënter en kwalitatief beter. Daarom zoeken we naar nieuwe manieren van samenwerken om inwoners met complexe problematiek nog beter te kunnen helpen. Het aantal mensen met chronische meervoudige problematiek neemt in Amsterdam Noord sterk toe, net als het aantal mensen met psychische aandoeningen en eenzaamheid. Hen willen wij ondersteunen. Wij zetten ons ervoor in dat deze inwoners de kwaliteit van hun leven als beter gaan ervaren doordat wij zorg en welzijn beter op elkaar afstemmen. Het is daarbij onze maatschappelijke plicht om de zorgkosten te beheersen zoals afgesproken in het bestuurlijk hoofdlijnen akkoord. Als mensen gezonder worden maken ze ook minder aanspraak op zorgvoorzieningen.

Wat houdt de intentieovereenkomst praktisch in?

We brengen zorg en welzijn bij elkaar zodat we een beter beeld krijgen van de gezondheid en het welzijn van onze inwoners. Dataspecialisten van de deelnemende organisaties zijn samen aan het uitzoeken hoe we die gegevens goed bij elkaar krijgen, vanzelfsprekend met inachtneming van alle privacy aspecten.

Binnenkort bepalen we hoe we gaan meten, welke KPI’s we gaan gebruiken en uiteindelijk welke interventies daar bij passen. Dit is best een ingewikkeld proces. We kijken goed naar pilots in andere regio’s, in Nederland en in het buitenland.

Dat meten doen we natuurlijk niet voor het meten zelf. Onze bewoners moeten er ook echt baat bij hebben. Dit sluit ook goed aan op de waardegedreven zorg programma’s van de SAZ ziekenhuizen.

Je kunt deze stappen zien als een opmaat naar een regiobeeld en het beter kennen van de populatie in Amsterdam Noord. Op basis van de kenmerken van onze inwoners zijn we straks beter in staat interventies te doen, die de domeinen overstijgen en echt helpen. Straks kunnen we bijvoorbeeld van onze oudere inwoners veel beter bepalen wie een hoog risico hebben en kunnen we voorkomen dat deze inwoners onnodig op de SEH terecht komen. We willen deze mensen in een veel eerder stadium kunnen begeleiden zodat ze zorg op de juiste plek krijgen.

Is dit uniek in Nederland?

Nee hoor, dit gebeurt al op veel meer plekken in Nederland. Ik ben er wel trots op dat we deze samenwerking bestuurlijk zo hebben kunnen inrichten dat welzijn ook echt van de partij is. En natuurlijk dat de NZa is aangesloten. Zij spelen een belangrijke rol in het verzamelen van de data en denken mee over mogelijke vernieuwende vormen van toekomstige bekostiging passend bij deze integrale wijze van werken.

Ook het feit dat onze grootste verzekeraar en de gemeente Amsterdam meedoen is erg belangrijk. We gaan er vanuit dat bij positieve resultaten de andere verzekeraars zullen volgen, het is anders aan bewoners niet of moeilijk uit te leggen dat als je bij de ene verzekeraar zit het wel kan en bij de andere niet.

Uitdagingen

We hebben nog wel enkele vraagstukken om op te lossen:

Governance: als we ons veel meer in een netwerk organiseren en onze inwoners makkelijker van de ene naar de anders sector kunnen stappen – wié is dan uiteindelijk verantwoordelijk?
Er moet ook iets gebeuren op het vlak van financiering. Voor domein-overstijgende zorg en welzijn zijn meerjarenafspraken met verzekeraars en gemeenten nodig waar gezondheidswinst voor de hele regio het uitgangspunt is, en niet productieafspraken, zoals nu nog vaak het geval is.
En last but not least een goede gegevensuitwisseling met inachtneming van de AVG

Welke rol zie jij voor een regionaal ziekenhuis in zo’n netwerk?

Je ontkomt er niet aan: iemand moet de regie krijgen. Het is niet vanzelfsprekend dat je deze rol als ziekenhuis opeist. Het helpt als je de bewoner, cliënt of patiënt echt centraal stelt en je realiseert dat iedere partij hoe groot of klein ook een waardevolle en onmisbare bijdrage levert aan het totaal. Het helpt natuurlijk ook dat het ziekenhuis meestal enige omvang kent, enige organisatiekracht heeft en meestal in één gebouw zit. En vergeet niet dat het ziekenhuis een deel van de klappen op gaat vangen: er gaan immers patiënten van de 2^e naar de 1^e lijn.

Hoe betrek je de werkvloer?

We hebben in 2018 een grote conferentie georganiseerd rondom het programma Beter Samen in Noord en in het bijzonder kwetsbare ouderen. Allerlei professionals uit zorg en welzijn schoven aan waaronder transferverpleegkundigen, medisch specialisten, welzijn-medewerkers, medewerkers uit de vvt sector, huisartsen en specialistisch verpleegkundigen. In workshops zijn de deelnemers gezamenlijk oplossingen gaan bedenken. Het is belangrijk om mensen met elkaar in verbinding te brengen zodat ze elkaar leren kennen en begrijpen wat de ander nodig heeft om het voor de patiënt/cliënt/burger beter te maken. Samenwerken is de crux om tot praktische afspraken te komen.

Patiënten

We puzzelen nog hoe we op een goede manier de patiënten echt kunnen betrekken. We vinden dit heel belangrijk. Alleen samen met patiënten kunnen we de zorg pas echt verbeteren. We zijn hierover in gesprek met zowel onze cliëntenraden als de Patiëntenfederatie.

Medisch Specialisten

Onze medisch specialisten zijn inhoudelijk goed aangehaakt doordat we onze zorg in vijf pijlers hebben ingericht en de medisch managers van die pijlers zich hier ook voor inzetten. Onze pijlers zijn: integrale acute zorg, integrale chronische zorg, integrale vrouw-kind zorg, integrale electieve zorg en integrale diagnostiek.

Samen met het MSB zoeken we naar manieren waarop we ook de financiering van de honoraria toekomstbestendig kunnen regelen: hoe we tot een verdien- en verdeel model komen dat aansluit op de juiste zorg op de juiste plek. In andere SAZ ziekenhuizen zijn daar goede voorbeelden van, zoals in Ziekenhuis Rivierenland in Tiel. We zijn ook blij dat de NZa is aangesloten om ook hier te zoeken naar een ander soort prikkels: waar het gaat om de uitkomsten en ervaringen die er voor patiënten echt toe doen.

Heb je tips voor collega-ziekenhuizen?

Ga altijd uit van de patiënt!
Draag de visie van de SAZ uit: gezondheid EN welzijn.
Heb een lange adem
Toon bestuurlijk lef
Stel je als gelijkwaardige partner op.
Zie vooral de kansen
Vertaal bestuurlijke afspraken naar de werkvloer en vice versa.